Nowy rok, nowa klasa, nowe wyzwania

Klasa i ja

Nie licząc dwóch przerw macierzyńskich, od początku pracy w szkole zawsze pełniłam funkcję wychowawcy klasowego. W tym roku szkolnym mój zespół wychowawczy jest już w klasie 8. Przez te ostatnie cztery lata mój zespół bardzo się zmienił zarówno w sensie liczebnym, jak i mentalnym. Uczniowie przychodzili, potem odchodzili (niektórzy wrócili do Ukrainy, inni przeprowadzili się w inne miejsce). U niektórych pojawiły się poważne problemy, które wymagały mojej interwencji i wsparcia, a jeszcze inni dojrzeli i określili swoje cele. Dla mnie więc to kolejny rok kontynuacji naszych wspólnych działań. Jednak dla wielu nauczycieli rozpoczęcie nowego roku szkolnego to moment, w którym stają przed wyzwaniem zbudowania klasy od podstaw. Nowa grupa uczniów, nowe relacje, oczekiwania, potrzeby i obowiązki – to czas intensywnej pracy, ale też ogromnej szansy na stworzenie dobrego klimatu wychowawczego, który może przynieść pozytywne efekty przez cały rok.

Pierwsze dni – budowanie fundamentów

Pierwsze dni to kluczowy czas na zbudowanie relacji. Niezwykle ważne jest, by wychowawca aktywnie angażował się w poznanie swoich uczniów – nie tylko ich imion, ale także zainteresowań, potencjalnych trudności czy potrzeb. Dobrze jest więc już na początku roku przygotować ankiety na temat zainteresowań i oczekiwań, które można potem powiesić w klasie. Warto też przeprowadzić zajęcia integracyjne i gry zespołowe oraz otwarcie porozmawiać o wartościach i zasadach. Podczas pierwszej lekcji wychowawczej nie może zabraknąć ustalenia zasad i norm. Zasady funkcjonowania klasy powinny być wspólnie wypracowane. Angażowanie uczniów w ten proces buduje ich odpowiedzialność, więc zachęcam do tego, by z wypracowanych treści przygotować klasowy kontrakt, który zawiśnie w widocznym miejscu w sali po to, by w razie trudności czy innych potrzeb móc się do niego odnieść.

Obowiązki wychowawcy – codzienna odpowiedzialność

Należy pamiętać, że jako wychowawczynie i wychowawcy działamy w oparciu o przepisy prawa. Zgodnie z rozporządzeniem MEN z dnia 9 sierpnia 2017 r. (Dz. U. z 2017 r., poz. 1603) wychowawca klasy sprawuje opiekę wychowawczą nad uczniami; wspiera uczniów w ich rozwoju; współpracuje z nauczycielami, specjalistami i rodzicami; prowadzi dokumentację pedagogiczną. W tym miejscu zachęcam do asertywnej komunikacji z rodzicami, która będzie oparta o wzajemne zaufanie. Podkreślam jednak, że relacja ta powinna dotyczyć tylko dobra dziecka w kontekście jego rozwoju i bezpieczeństwa w szkole. Wszelkie niepokojące zachowania podopiecznego muszą być skonsultowane z rodzicami, a kiedy się powtarzają, należy zgłosić je do szkolnego pedagoga i kontynuować ścieżkę pomocową. Aby uniknąć nieprzyjemnych zdarzeń, warto już na początku roku szkolnego zorganizować spotkanie z rodzicami i przedstawić zasady współpracy.

Trudne sytuacje i interwencje

Współczesne czasy są niezwykłe, jeśli chodzi o dostęp do informacji i samorozwój, ale też pod wieloma względami są niebezpieczne. Z mojego doświadczenia wynika, że coraz częściej pojawiają się w przestrzeni szkolnej problemy wynikające z nieradzenia sobie z emocjami zarówno przez dzieci, jak i ich rodziców; uzależnienia od aplikacji powodujących ciągły wyrzut dopaminy oraz zaniedbań ze strony opiekunów. Jako wychowawcy musimy mieć świadomość, że to właśnie w naszej klasie może pojawić się problem przemocy rówieśniczej czy cyberprzemocy. W przypadk...

Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań magazynu "Wychowawca z klasą"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Przypisy